28 jan 2009

Saint Amour

Volgende week gaat de literaire karavaan Saint Amour van: 'Behoud de begeerte' weer langs Nederlandse theaters. Wil je eens op een andere manier van literatuur genieten, dan MOET je hier heen.

Voor iemand die er nooit geweest is, is het moeilijk uit te leggen wat je op zo'n avond meemaakt. Ik doe een poging: in een flink tempo wordt het podium afwisselend bevolkt door voorlezende schrijvers, toneelspelers, tangodansers, muzikanten, poëten en ander naar liefdehunkerend of de liefdebeschrijvend volk.

En in 2009 is er ook een feestje vanwege het vijfentwintigjarige bestaan van Behoud de Begeerte, een vereniging zonder winstbejag, zoals dat in Vlaanderen heet. Zonder winstbejag de begeerte proberen te behouden. Mooi toch!

Na afloop van de vorige Saint Amour, sprak ik Luc Coorevits, organisator van deze avonden. Hij vertelde dat Saint Amour in België al maanden van tevoren is uitverkocht, terwijl de karavaan in Nederland maar matigjes publiek trekt. Het programma is in Nederland te zien in Enschede, Breda, Utrecht, Rotterdam, Leeuwarden, Kerkrade, Amersfoort, Arnhem en Tilburg. Kijk hier voor de uitgebreide speellijst Nederland.

De Rotterdamse Schouwburg plaatste op Youtube een filmische indruk van de komende Saint Amour. Ga erheen, laat je verrassen en geniet van al het moois dat literatuur in al zijn verschijningsvormen je te bieden heeft.



25 jan 2009

Chinees nieuwjaar

Bij het Tilburgse Cultureel Café vanochtend was de voorzitter van de Chinese School aanwezig om te vertellen over het Chinese nieuwjaar. Dat begint morgen. Het wordt het 4707ste jaar van de Chinese kalender.

23 jan 2009

Schrijven blijftmoeilijk

Biologische boerderij Romsicht heeft twee jarige koeien. Tijd voor een feestje? Of waren het tweejarige koeien waarvan deze boerderij vlees verkocht? Toen het dooide was het soms zó rottig schaatsen, dat de Rotte Merentocht werd afgelast. En iemand heeft promotie gemaakt tot hoofd van het menu bij een weblog over taalverandering. Of mogelijk is hij inmiddels toch weer buitengegooid, want op diezelfde website ontbreekt inmiddels de link naar het hoofdmenu.

Gisteren stuitte ik op de website: http://www.spatiegebruik.nl/. De makers van de website doen aan SOS: Signalering Onjuist Spatiegebruik. Op de website kun je voorbeelden van onjuist spatiegebruik in de media doorgeven. Vorig jaar hielden ze ook een verkiezing voor de meest irritante onjuiste spatie van 2008. De winnaar was: buiten band kopen, binnen band gratis.
Wil je aan leerlingen uitleggen waarom spaties in het Nederlands net zo belangrijk zijn als het cijfer 0 bij wiskunde, dan kun je hier genoeg voorbeelden vinden.

19 jan 2009

Taalverloedering

Is de Nederlandse taal aan het verloederen? Zijn er steeds minder mensen die 'fatsoenlijk' Nederlands kunnen schrijven, die nog een tekst kunnen schrijven zonder spelfouten? Berichten in de media over de spelling van PaBo- en andere studenten doen ons zo geloven. Of is er iets anders aan de hand? Deze vragen komen aan bod in het boek 'Het einde van de standaardtaal' van Joop van der Horst.

Een bijzonder boeiend boek en ik heb het net uit. Het is een aanrader voor iedereen die zich bezighoudt met onze taal. Het boek is opgedragen aan "alle schooljuffrouwen, meesters, leraren die taalonderwijs geven. Zij hebben het moeilijk." en niemand weet precies waar het aan ligt, maar "de meesters en schooljuffrouwen krijgen de schuld". Aldus de opdracht in het boek.

Joop van der Horst schetst in zo'n driehonderd pagina's hoe het allemaal zo gekomen is, hoe geschreven en gedrukte taal zich vanaf de renaissance heeft ontwikkeld. In Nederland, maar ook in andere Westerse landen. We zitten middenin een wisseling van taalcultuur is zijn conclusie. Het renaissancedenken over taal is over zijn houdbaarheidsdatum heen. Dat 'verval' is al merkbaar vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw. De computer deed er nog een schepje bovenop, maar was zeker niet de oorzaak van deze taalverandering.

Over de toekomst doet Van der Horst niet graag uitspraken ("ik ben niet geschikt voor orakel" blz. 319), maar aan het eind van het boek kan hij zich hier toch niet aan onttrekken en hij voorspelt voorzichtig:
- het zal nog een taaie strijd worden. Wat in 500 jaar opgebouwd is, maakt niet zomaar plaats voor iets nieuws;
- er zijn allerlei fundamentele verschuivingen in gang gezet, maar ze hebben bepaald nog niet een nieuw evenwicht bereikt;
- de nieuwe taalcultuur zal minder Europees zijn, eerder mondiaal;
- de spelling zal sterk veranderen: de huidige spellingen zijn gemaakt voor boekenlezers, in een context waarin één vastliggende spelling een vanzelfsprekendheid was. Terwijl ons nieuwe lezen en schrijven andere eisen stelt;
- er zullen alternatieven komen voor het traditionele woordenboek. De huidige internetwoordenboeken hebben al wat gewonnen doordat ze niet meer alfabetisch zijn geordend, maar zullen nog verder gaan evalueren.
- nieuwe literaire genres zullen ontstaan, mogelijk in de vorm van groepswerk i.p.v. één schrijver;
- gesproken taal zal een steeds belangrijkere rol gaan spelen, ook bij het schrijven;
- de manier waarop ons onderwijs nu georganiseerd is, zal grondig veranderen.

Op de website van VPRO-boeken kun je een interview met hem bekijken en een podcast downloaden over zijn betoog.

Van der Horst is een van de workshopleiders op de Dag van Taal, Kunsten en Cultuur 2009 die gehouden wordt op vrijdag 30 januari in Groningen.

12 jan 2009

Films op TV

Een collega attendeerde mij op http://www.cinema.nl/. Op deze website van de VPRO en de Volkskrant kun je zoeken naar informatie over films, acteurs en regisseurs. Je kunt een eigen profiel aanmaken, filmvoorkeuren opgeven, films een waardering toekennen, deelnemen aan forums en meer.

Op dit moment is vind je op deze site informatie over zo'n 100.000 films en over 350.000 personen (regisseurs, acteurs). Een ware speelfilmencyclopedie en naar eigen zeggen: de grootste Nederlandstalige filmdatabank.

De meest aangename toepassing vind ik dat je kunt aangeven dat je een mailtje wilt ontvangen als een bepaalde film van jouw voorkeur op TV komt. Zo ontdekte ik dankzij deze site dat de film Dead Poets Society (uit 1989) a.s. dinsdag wordt uitgezonden op BBC 1 (van 0.15 tot 2.20 uur).

10 jan 2009

Films over leraren en leerlingen

Gisteravond bezocht ik met een groep collega's de film 'Entre les murs'. We keken mee over de schouder van een docent Frans in een achterstandswijk in Parijs naar wat hij tussen de muren van zijn klaslokaal deed. Zijn verwoede pogingen tot leerlingen door te dringen, ze wat te leren, ze te respecteren, hoe moeilijk dat laatste soms ook was. Maar ook: wanhopige collega's die het niet meer zagen zitten met deze doelgroep, het zoeken naar disciplinaire maatregelen en meer. Heel herkenbaar vonden wij allemaal. En aan het eind wilden wij allemaal óók zo'n transparante doos.

Films over leraren en leerlingen, graag zou ik er meer zien, zeker nu ik weer veel voor/in de klas sta. Daarom bij deze een oproep: wie kent er nog meer boeiende films over leraren en leerlingen?