18 dec 2008

Word & het groot dictee

Gisteravond vond het groot dictee der Nederlandse taal plaats. Persoonlijk vind ik het een vreemde wedstrijd die weinig van doen heeft met schrijf- of spellingsvaardigheid. Eerder is het een strijd om wie de beste is in het van buiten leren van rare regeltjes en vreemde uitzonderingen. Bovendien vind ik schrijven op zo'n manier (bijzonder onbekende en vreemde woorden inschatten zonder hulpmiddelen of spellingcorrectie) onnatuurlijk. En toch en toch, heb ik al een paar keer meegedaan. En ook ik maak, net als veel andere Nederlanders, massa's fouten bij het gissen naar de schrijfwijze van woorden waarvan ik tot dan toe nog nooit had gehoord.

Philip Freriks kon wat mij betreft de boom in met zijn dicteevoorschriften en ik besloot het dictee op mijn minilaptopje te maken. In mijn huiskamer bepaal IK de regels en niet Freriks, Hemmerechts (hoe schrijf je dat eigenlijk...) of Plasterk. Bovendien was ik ook benieuwd hoe goed de spellingcorrectie van Word zou scoren. Beter dan de meeste Vlaamse deelnemers?

De spellingcorrectie hielp mij de woorden 'Onze-Lieve-Vrouwekerk' en 'steilorige', onmiddellijk goed te schrijven. Bij echte giswoorden begrepen Word en ik elkaar niet. In die gevallen dan toch maar gegist en daarna wachten tot de jury de juiste schrijfwijze en verklaring zou geven.

Toen ik helemaal klaar was met het dictee en alles -op aanwijzing van de jury- in de Wordtekst verbeterde, bleek dat Word in deze JUISTE tekst maar liefst zeventien fouten aanwees. 'Voortsjokte' moet volgens Word als twee losse woorden geschreven worden, terwijl de jury van het dictee mij net had uitgelegd dat dat nu juist NIET moest. Van 'blingbling' maakte Word 'pingping'. Voor de constructie 'vroegeenentwintigste-eeuwse' had Word geen alternatief, maar rekende de goede spelling wel fout. En ook 'elusiever', 'getonsureerde', 'Saharaans' en nog zo wat woorden bleef Word hardnekkig met een rood kringellijntje onderstrepen. De winnaar van het dictee had maar acht fouten, negen minder dan Word.
Voor degenen die het gemist hebben, dat dictee, de volledige tekst is hier te vinden.

5 opmerkingen:

Anoniem zei

dit is een leuk initiatief
levert ook stof op om met leerlingen over te praten

Anoniem zei

Ik herken me in een aantal van je opmerkingen. Het dictee lijkt vaak te willen bewijzen hoe moeilijk (zelden iemand met minder dan vijf fout) onze spelling is, terwijl die wel meevalt. Het experiment met Word is interessant en legt een wijdverbreid 'misverstand' bloot: de rode kronkellijn wil niet zeggen dat deze taaluiting fout is, maar aandacht behoeft. Het mooiste voorbeeld vind ik altijd nog een zin als: hij zei dat dat niet mogelijk was. Daar halen veel schrijvers vanwege het rode lijntje één keer 'dat' weg. Ten onrechte. Toon van der Ven

Moniek Verhaaren zei

@Jeroen: dat ga ik ook zeker doen.
@Toon: in zo'n (door Jeroen geadviseerde) bespreking met leerlingen kun je dit soort zaken goed aankaarten en o.a. duidelijk maken dat die rode kronkellijn vooral bedoeld is om de schrijver te attenderen op een mogelijke spelfout. En vooral: dat spellingcorrectie een hulpmiddel is, niet meer en niet minder.

Liek Schoeren zei

Het valt sowieso op dat Word veel aan elkaar geschreven woorden fout rekent. Angelsaksische invloed? Gevolg is dat jongere collega's alle woorden los schrijven.

Anoniem zei

Ja, en het los schrijven van die woorden levert hele bijzondere betekenissen op...